Όταν ακούμε τη λέξη «αυτισμός» έχουμε συχνά μια συγκεκριμένη εικόνα και μια συγκεκριμένη συμπεριφορά στο μυαλό μας. Ωστόσο, δεν έχουν όλα τα άτομα με αυτισμό τις συγκεκριμένες συμπεριφορές. Αυτό που μπορεί να ισχύει για ορισμένα άτομα με αυτισμό δεν ισχύει για όλα τα αυτιστικά άτομα. Επιπλέον, δεν ανήκουν όλοι οι αυτιστικοί άνθρωποι σε αυτήν την κλασική κατηγορία αυτισμού που ίσως σκεφτόμαστε.
Όταν ακούμε τη λέξη «αυτισμός» έχουμε συχνά μια συγκεκριμένη εικόνα και μια συγκεκριμένη συμπεριφορά στο μυαλό μας.
Ωστόσο, δεν έχουν όλα τα άτομα με αυτισμό τις συγκεκριμένες συμπεριφορές. Αυτό που μπορεί να ισχύει για ορισμένα άτομα με αυτισμό δεν ισχύει για όλα τα αυτιστικά άτομα.
Επιπλέον, δεν ανήκουν όλοι οι αυτιστικοί άνθρωποι σε αυτήν την κλασική κατηγορία αυτισμού που ίσως σκεφτόμαστε.
Ο αυτισμός εμφανίζεται συχνά κατά τα πρώτα κρίσιμα χρόνια ανάπτυξης της ζωής του παιδιού, από την ηλικία των 0-6 ετών.
Το παιδί μπορεί να μην ακολουθεί τη φυσιολογική πορεία ανάπτυξης των ηλικιακών ορόσημων και αυτό μπορεί να προκαλέσει ανησυχία στους γονείς. Ας δούμε λοιπόν τι σημαίνει “αυτισμός”.
Τι είναι ο αυτισμός;
Η “Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος” (ΔΑΦ) ή “Αυτισμός”, είναι ένας ευρύς όρος “Ομπρέλα” που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ομάδα νευροαναπτυξιακών διαταραχών.
Το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5) το 2013 αναθεώρησε την ταξινόμηση του αυτισμού και έτσι όλοι οι τύποι αυτισμού συγχωνεύονται πλέον σε μια ενιαία διάγνωση γνωστή ως «Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ASD)».
Σήμερα δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ Αυτισμού και ΔΑΦ, λόγω του γενικού όρου ΔΑΦ από το 2013 που περιλαμβάνει όλες τις αυτιστικές συμπεριφορικές και λειτουργικές διαταραχές.
Τα άτομα με αυτισμό χαρακτηρίζονται από διαταραχές στην επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση και συχνά επιδεικνύουν περιορισμένα, πολύ συγκεκριμένα και επαναλαμβανόμενα ενδιαφέροντα ή πρότυπα συμπεριφοράς.
Το πόσο καλά μπορεί να λειτουργήσει ένα άτομο με ΔΑΦ στις καθημερινές του δραστηριότητες εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων του. Καθώς ο αυτισμός ποικίλλει ευρέως ως προς τη σοβαρότητα και τον τρόπο αντιμετώπισής του στην καθημερινή ρουτίνα, τα συμπτώματα δεν αναγνωρίζονται πάντα εύκολα από όλους.
Η ΔΑΦ αναφέρεται στη μεγάλη ποικιλία πιθανών διαφορετικών επιπέδων δεξιοτήτων και ικανοτήτων που αφορούν στα Αυτιστικά άτομα. Τα κοινά χαρακτηριστικά σε αυτή τη διαταραχή μπορεί να είναι:
- δυσκολίες στην κοινωνικής αλληλεπίδραση με άλλους
- δυσκολίες λεκτικής ή μη λεκτικής έκφρασης και επικοινωνίας,
- περιορισμένα, επαναλαμβανόμενα πρότυπα συμπεριφοράς,
- έλλειψη ενδιαφερόντων ή δραστηριοτήτων και
- αισθητηριακά προβλήματα
- ελλείμματα στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις
- περιορισμένα, επαναλαμβανόμενα πρότυπα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων ή δραστηριοτήτων
- αισθητηριακά προβλήματα.
- καθυστέρηση ή απουσία γλωσσικής ανάπτυξης
- νοητικές αναπηρίες
- συγκεκριμένα και μονότονα ενδιαφέροντα που δεν διαφοροποιούνται
- επιμονή και εμμονή στο περιβάλλον ή στη ρουτίνα
- επαναλαμβανόμενες κινητικές και αισθητηριακές συμπεριφορές, όπως χτυπήματα με τα χέρια ή συνεχόμενο κούνημα του σώματος ή των μελών του για αυτορύθμιση
- αυξημένες ή μειωμένες αντιδράσεις σε αισθητηριακά ερεθίσματα
- φτωχός κινητικός συντονισμός
- ελλειμματική προσοχή
Ένα άτομο με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος θα αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις στη διάρκεια της ζωής του, όπως στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στον τρόπο που πρέπει να συμπεριφέρεται, στις κινητικές δεξιότητες και στους γενικούς κανόνες και πρότυπα συμπεριφοράς.
Η συμπτωματολογία αλλά και τα σημάδια καθορισμού του αυτισμού διαφέρουν από άτομο σε άτομο, εφόσον όλοι είμαστε μοναδικοί και κανείς δεν μοιάζει με κανέναν άλλο. Υπάρχουν όμως κάποια κοινά χαρακτηριστικά που μπορεί να αποτελέσουν έναν ευρύτερο κανόνα τυπικής συμπεριφοράς της ΔΑΦ.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), η ΔΑΦ είναι πιο συχνή στα αγόρια παρά στα κορίτσια. Σύμφωνα με μελέτη 8χρονων, το 2016, σε 11 πολιτείες των ΗΠΑ βρέθηκε μια αναλογία 4αγοριών προς 3κορίτσια.
Περίπου 1 στους 54 από τους συμμετέχοντες στην παραπάνω μελέτη είχε ΔΑΦ. Είναι ένα μεγάλο ποσοστό, παρόλαυτα σήμερα η έγκαιρη διάγνωση και η πρώιμη παρέμβαση εκπαιδεύουν τα άτομα με αυτισμό ώστε να μπορέσουν να ενσωματωθούν ενεργά στην κοινωνία.
Ποιοι είναι οι τύποι του αυτισμού;
Οι αλλαγές στην ορολογία αφορούν τη διάγνωση που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, η προηγούμενη ορολογία δεν έχει αφαιρεθεί εντελώς.
Σήμερα μπορεί σε συζήτηση να αναφέρεται ως Asperger ή Διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή που δεν προσδιορίζεται διαφορετικά (PDD), ακόμη και από επαγγελματίες υγείας, γονείς και άτομα με αυτισμό. Οι όροι αυτοί δεν αποτελούν πλέον επίσημη διάγνωση στο διεθνές σύστημα ταξινόμησης του αυτισμού.
- Το σύνδρομο Άσπεργκερ ήταν η ήπια μορφή του φάσματος του αυτισμού. Τα άτομα με Asperger συχνά θεωρούνταν ότι έχουν «υψηλή λειτουργικότητα», από μέτρια και έως άνω του μέσου όρου, και χωρίς καθυστερήσεις στην ομιλία. Πολλοί όμως που έχουν ΔΑΦ (επίσημη ορολογία σήμερα) δεν δέχονται όρους όπως αυτοί της υψηλής ή χαμηλής λειτουργικότητας.
Τα παιδιά με αυτισμό Asperger μπορεί να έχουν μικρότερες διαφορές από τους συνομηλίκους τους και συχνά έχουν ικανοποιητικές ή και ισχυρές γλωσσικές και γνωστικές δεξιότητες. Από το 2013 έχει επαναταξινομηθεί ως Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος Επιπέδου 1 σύμφωνα με το Διαγνωστικό Εγχειρίδιο DSM-5.
- Το σύνδρομο Kanner ανακαλύφθηκε από τον ψυχίατρο Leo Kanner του Πανεπιστημίου Johns Hopkins το 1943 και στην αρχή το περιέγραψε ως “αυτισμό της νεογνικής ηλικίας”. Οι γιατροί σήμερα περιγράφουν το σύνδρομο Karren ως μια κλασική αυτιστική διαταραχή.
Τα παιδιά με σύνδρομο Kanner θα εμφανίσουν ίσως πιο μέτριας διαταραχής χαρακτηριστικά, τα οποία μπορεί να είναι:
- Έλλειψη συναισθηματικού δεσμού με άλλα άτομα
- Δυσκολίες επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης
- Ανεξέλεγκτη ομιλία
- Εμμονή στο χειρισμό αντικειμένων όλη την ώρα
- Ακόμα κι αν παρουσιάζουν μεγάλη ικανότητα μνήμης και οπτικο-χωρικές δεξιότητες αντιμετωπίζουν μεγάλες μαθησιακές δυσκολίες σε άλλους τομείς
- Το σύνδρομο Rett είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που ανακαλύπτεται νωρίς στη βρεφική ηλικία. Η διαταραχή επηρεάζει κυρίως τα κορίτσια αλλά δεν αποκλείει τα αγόρια. Το σύνδρομο Rett μπορεί να επηρεάσει τη ζωή ενός παιδιού σε πολλούς τομείς.
Το θετικό είναι ότι το παιδί μπορεί να ζήσει την οικογενειακή ζωή με την κατάλληλη φροντίδα.
Έτσι το παιδί μπορεί να ζήσει με την οικογένεια και να βιώσει το οικογενειακό περιβάλλον και με τη σωστή βοήθεια και καθοδήγηση να μπορεί να κάνει τις δραστηριότητες που του αρέσουν.
Τα πιο κοινά χαρακτηριστικά του συνδρόμου Rett περιλαμβάνουν:
- μη φυσιολογική κινητική συμπεριφορά και προβλήματα συντονισμού
- προβλήματα επικοινωνίας και ομιλίας
- μπορεί να αντιμετωπίσουν κάποιες δυσκολίες στην αναπνευστική διαδικασία
- Η Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή (CDD), επίσης γνωστή ως σύνδρομο Heller ή ψυχωτική διαταραχή. Είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που ορίζεται από την καθυστερημένη εμφάνιση αναπτυξιακών προβλημάτων στη γλώσσα, τις κινητικές δεξιότητες ή την κοινωνική λειτουργία.
Το σύνδρομο CDD ή Heller σχετίζεται με παιδιά που, ενώ μεγαλώνουν φυσιολογικά, ανέπτυξαν ξαφνικά κάποια υποτροπή μεταξύ των ηλικιών δύο (2) και δέκα (10) ετών.
Χαρακτηρίζεται από απώλεια επίκτητων γνωστικών ικανοτήτων και από τυπικά αυτιστικά συμπτώματα, τα οποία δεν οφείλονται σε νευροεκφυλιστική νόσο ή σχιζοφρένεια.
Είναι σύνηθες σε παιδιά με CDD να έχουν επιληψία. Η αιτία του CDD είναι άγνωστη, αν και οι ερευνητές το έχουν συνδέσει με τη νευροβιολογία του εγκεφάλου. Η παιδική εκφυλιστική διαταραχή είναι 90% πιο συχνή στα αγόρια.
Τα παιδιά με σύνδρομο Heller εμφανίζουν κλινικά σημαντικές αποκλίσεις σε ορισμένες συγκεκριμένες δεξιότητες:
- Στη γλώσσα.
- Στις κινητικές δεξιότητες.
- Στις κοινωνικές σχέσεις.
- Στη συναισθηματική ανάπτυξη.
- Στην προσαρμοστική συμπεριφορά.
- Διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή που δεν προσδιορίζεται διαφορετικά (PDD-NOS) ή ονομάζεται επίσης Άτυπος Αυτισμός. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι οι προκλήσεις στην κοινωνική και γλωσσική ανάπτυξη.
Η διάγνωση του PDD-NOS δόθηκε όταν μια αναπτυξιακή διαταραχή δεν πληρούσε πλήρως τα κριτήρια για αυτισμό, σύνδρομο Asperger, σύνδρομο Rett, σύνδρομο Kanner, αποσυνθετική διαταραχή παιδικής ηλικίας, διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή – που δεν προσδιορίζεται διαφορετικά.
Τα πιο κοινά χαρακτηριστικά στο PDD-NOS είναι:
- καθυστερήσεις στη γλωσσική ανάπτυξη,
- προβλήματα στην αδρή κινητικότητα όπως στο περπάτημα,
- καθυστερήσεις σε άλλες κινητικές δεξιότητες
- δυσκολίες στην αλληλεπίδραση με άλλους
- Ο σοβαρός αυτισμός ονομάζεται επίσης «επίπεδο 3» στο φάσμα. Τα άτομα με τόσο σοβαρό αυτισμό πρέπει οπωσδήποτε να φροντίζουν την καθημερινή τους λειτουργία. Μπορεί επίσης να χρειάζονται φροντίδα και μεγάλη υποστήριξη στην καθημερινότητά τους και για το υπόλοιπο της ζωής τους.
- Υπάρχει επίσης «Ο ευρύς φαινότυπος του αυτισμού», ωστόσο, είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται σπάνια. Αυτή η κατηγοριοποίηση συχνά περιγράφεται ως «αυτιστικά γνωρίσματα», αλλά συνήθως δεν διαγιγνώσκεται. Τα συμπτώματα είναι ήπια και δεν έχουν κλινική εικόνα ικανή για διάγνωση. Έρευνες έχουν δείξει ότι αυτό μπορεί να συμβεί πολλές φορές σε συγγενείς ατόμων που έχουν διαγνωστεί με αυτισμό.
Επίσης, μια άλλη κατηγοριοποίηση είναι τα τρία «επίπεδα» του αυτισμού, με το «επίπεδο 1» να αναφέρεται ως το πιο ήπιο και το «επίπεδο 3» ως το πιο σοβαρό.
Έτσι ο αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας περιγράφει τον «ήπιο» αυτισμό ή το «επίπεδο 1» στο φάσμα.
Τα τρία επίπεδα της ΔΑΦ είναι:
Επίπεδο 1: Τα άτομο ίσως χρειάζεται υποστήριξη σε αυτό το επίπεδο.
Ένα άτομο με αυτισμό επιπέδου 1 μπορεί να έχει τα εξείς προβλήματα επικοινωνίας:
- δυσκολία στις κοινωνικές δεξιότητες,
- δεν ανταποκρίνεται ή αποτυγχάνει στην κοινωνική αλληλεπίδραση με άλλους,
- δεν έχει ή έχει μειωμένο ενδιαφέρον για κοινωνικοποίηση,
- ανικανότητα ομιλίας με συγκεκριμένο και σαφές περιεχόμενο και έτσι δεν μπορεί να συμμετάσχει σε συζήτηση και αυτό δυσχεραίνει την επικοινωνία,
- είναι δύσκολο να κάνεις φίλους.
- εμφανίζει επίπεδη μονότονη ομιλία,
- δυσκολεύεται να εκφράσει συναισθήματα στην ομιλία του,
- δεν αλλάζει τον τόνο της ομιλίας του για να επικοινωνήσει ανάλογα με τις ανάγκες του περιβάλλοντος
- δυσκολέται να αλληλεπιδράσει με τους συνομηλίκους του στο σχολείο ή τα άτομα στο σπίτι.
Τα πιο συχνά αναφερόμενα προβλήματα συμπεριφοράς που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα αυτιστικό άτομο με ΔΑΦ επιπέδου 1 περιλαμβάνουν:
-αυστηρή και μονότονη συμπεριφορά που παρεμβαίνει αρνητικά στη γενική λειτουργική συμπεριφορά και επηρεάζει ένα ή περισσότερα πλαίσια καθημερινών δραστηριοτήτων,
-προβλήματα εναλλαγής μεταξύ δραστηριοτήτων, δηλαδή δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά και περισσότερα από ένα πράγματα μαζί ή να εναλλάσει διαφορετικές δραστηριότητας στην καθημερινότητα,
-ζητήματα αναγνώρισης και οργάνωσης κινητικού σχεδιασμού, που μπορεί να καταστήσουν αδύνατη την ανεξαρτησία του ατόμου.
Επίπεδο 2: Το άτομο χρειάζεται ουσιαστική υποστήριξη σε αυτό το επίπεδο.
Τα ζητήματα επικοινωνίας που μπορεί να υπάρχουν εδώ είναι:
- πιο έντονα προβλήματα με τη λεκτική και μη λεκτική κοινωνική επικοινωνία,
- η κοινωνικότητα περιορίζεται από προφανή προβλήματα παρά την παροχή υποστήριξης,
- έχουν περιορισμένη κοινωνική αλληλεπίδραση,
- έχουν μειωμένη ανταπόκριση στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις με άλλα άτομα,
- οι δραστηριοτητές τους περιορίζονται σε πολύ συγκεκριμένα και περιορισμένα ενδιαφέροντα,
- υπάρχουν σημαντικά προβλήματα στην επικοινωνία.
Τα πιο κοινά προβλήματα συμπεριφοράς που μπορεί να αντιμετωπίζουν τα άτομα με ΔΑΦ επιπέδου 2 περιλαμβάνουν:
-η συμπεριφορά αυτών των ατόμων είναι άκαμπτη, δηλαδή δεν αλλάζει, στις καθημερινές δραστηριότητες της ζωής,
-τα άτομα αυτά αγωνίζονται να αντιληφθούν τις αλλαγές και εμφανίζουν περιορισμένες και
συγκεκριμένες ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που είναι εμφανής σε έναν εξωτερικό παρατηρητή,
-αντιμετωπίζουν προβλήματα στη λειτουργική δράση σε διαφορετικές πτυχές της καθημερινής ζωής,
-έχουν δυσκολία στην εναλλαγή της συμπεριφοράς τους ή και της δράσης τους όταν αλλάζουν περιβάλλον.
Επίπεδο 3: Απαιτείται πολύ ουσιαστική υποστήριξη στα άτομα που ανήκουν σε αυτό το επίπεδο.
Τα προβλήματα επικοινωνίας με αυτήν την ASD Επιπέδου 3 που μπορεί να αντιμετωπίσετε περιλαμβάνουν:
- έχουν σοβαρά προβλήματα λεκτικής και μη επικοινωνίας,
- πολύ περιορισμένη αδρή κινητική λειτουργία αλλά και κοινωνικότητα,
- ελάχιστη ανταπόκριση στην αλληλεπίδραση με τους άλλους, χρησιμοποιώντας σχεδόν ακατανοητό λόγο,
- ασυνήθιστες μέθοδοι ικανοποίησης των αναγκών τους
- η ανταπόκριση τους με άλλα άτομα γίνεται μόνο με πολύ άμεσες προσεγγίσεις.
Τα επαναλαμβανόμενα προβλήματα συμπεριφοράς που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα άτομο με ΔΑΦ επιπέδου 3 περιλαμβάνουν:
-η συμπεριφορά του είναι εξαιρετικά άκαμπτη, δεν μπορεί να λειτουργήσει αν κα΄τι αλλάξει στη ρουτίνα του και έχει εξαιρετική δυσκολία να αντιμετωπίσει τυχόν αλλαγές,
-συγκεκριμένες και μονότονες επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που εμποδίζουν σημαντικά τη λειτουργία σε όλους τους τομείς της ζωής του, ενώ αντιμετωπίζουν μεγάλο άγχος ή δυσκολία όταν αλλάζουν τόπους δράσης ή λειτουργίας.
Πότε πρέπει να αρχίσω να ανησυχώ αν το παιδί μου έχει Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ACD);
Καθώς η ΔΑΦ πιστεύεται ότι είναι μια διαταραχή της πολύ πρώιμης ανάπτυξης του εγκεφάλου, τα συμπεριφορικά συμπτώματα των χαρακτηριστικών του αυτισμού είναι πιθανό να εμφανιστούν μεταξύ των ηλικιών 1-3 ετών.
Τα επίπεδα της ΔΑΦ αντιστοιχούν στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων του αυτισμού που περιγράφηκαν παραπάνω και στον βαθμό υποστήριξης που απαιτείται.
Γιατί άλλαξε η ορολογία του Αυτισμού;
Το φάσμα του αυτισμού αντικατοπτρίζει ένα ευρύ φάσμα αναπτυξιακών καθυστερήσεων καθώς και τη διαφορετική βαρύτητα των συμπτωμάτων.
Η ΔΑΦ περιλαμβάνει άτομα που έχουν κάποια ήπια αυτιστικά χαρακτηριστικά έως πιο σοβαρά αυτιστικά προβλήματα και χρειάζονται βοήθεια με την καθημερινή τους ρουτίνα. Αντιπροσωπεύει επίσης κάθε επίπεδο νοητικής ικανότητας, αλλά και διαφορετικούς βαθμούς επικοινωνίας και κοινωνικών δεξιοτήτων.
Η ορολογία για τον αυτισμό ποικίλλει και μπορεί να εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από ορισμένους, όροι όπως “ήπια” ή “υψηλή λειτουργικότητα”, αλλά αυτοί δεν είναι διαγνώσεις ή επίσημη ορολογία. Κάποιοι μπορεί να βρουν χρήσιμους αυτούς τους όρους, αλλά τόσο επίσημα όσο και στην αυτιστική κοινότητα δεν τους χρησιμοποιούν.
Επιπλέον, αυτοί οι όροι επίσης δεν είναι ακριβείς καθώς υπάρχει ένα τεράστιο εύρος διαφορετικών ικανοτήτων που μπορεί να υπάρχουν μεταξύ διαφορετικών αυτιστικών ατόμων.
Ποια είναι τα αίτια του αυτισμού;
Η ακριβής αιτία της ΔΑΦ ή του Αυτισμού είναι άγνωστη. Σήμερα, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες έρευνες, δεν υπάρχει μία ενιαία αιτία που να δικαιολογεί τα συμπτώματα.
Μερικοί ύποπτοι παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση του αυτισμού- ΔΑΦ περιλαμβάνουν:
- προδιάθεση όταν ένα μέλος της οικογένειας μπορεί να έχει διαγνωστεί με αυτισμό
- οι γενετικές μεταλλάξεις
- το Σύνδρομο εύθραυστου Χ και άλλες γενετικές διαταραχές
- όταν υπάρχει γέννηση από μεγαλύτερους ηλικιακά γονείς
- όταν υπάρχει χαμηλό βάρος γέννησης
- κάποιες μεταβολικές ανισορροπίες του νεογνού
- έκθεση σε βαρέα μέταλλα και περιβαλλοντικές τοξίνες κατά τη διάρκεια της κύησης ή μετά στην πρώιμη νεογνική ηλικία,
- ιστορικό ιογενών λοιμώξεων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
- έκθεση του εμβρύου στο φάρμακο βαλπροϊκό οξύ ή θαλιδομίδη (Thalomid)
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών και Εγκεφαλικών Διαταραχών (NINDS), που αποτελεί αξιόπιστη πηγή, τόσο η γενετική όσο και το περιβάλλον μπορεί να καθορίσουν εάν ένα άτομο αναπτύσσει ΔΑΦ.
Ωστόσο, τονίζεται ότι από πολλές αξιόπιστες πηγές, φαίνεται απίθανο τα εμβόλια να προκαλούν ΔΑΦ.
Πώς επηρεάζει ο αυτισμός τα παιδιά;
Λεκτική καθυστέρηση ή λεκτικά ελλείμματα
Τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος συνήθως έχουν καθυστερημένη λεκτική έκφραση, οπότε μπορεί να μιλήσουν πολύ αργότερα ή να μην μιλήσουν καθόλου.
Η μέση ηλικία στην οποία ένα αυτιστικό παιδί μπορεί να μιλήσει είναι περίπου δύο ετών. Ωστόσο, ένα από τα πρώιμα σημάδια της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού είναι η καθυστέρηση στην ομιλία που εμφανίζεται μετά την ηλικία των δύο ετών.
Λειτουργία-Αδρή κινητικότητα
Τα πρώιμα σημάδια στα αυτιστικά παιδιά είναι συχνά παρόντα από την πολύ πρώιμη παιδική ηλικία και μπορούν να επηρεάσουν την καθημερινή λειτουργία.
Σύμφωνα με το DSM-5, οι δύο κύριες κατηγορίες συμπτωμάτων ΔΑΦ είναι η σοβαρή επίμονη έλλειψη κοινωνικής επικοινωνίας, η έλλειψη αλληλεπίδρασης με άλλα άτομα ή η συνύπαρξη και των δύο, μαζί με περιορισμένα και επαναλαμβανόμενα πρότυπα κινητικής συμπεριφοράς.
Ομιλία
Η ομιλία σε αυτιστικά παιδιά μπορεί να εμφανιστεί με έναν ασυνήθιστο τόνο, ο οποίος δεν ακούγεται φυσιολογικός, και που μπορεί να κυμαίνεται από υψηλούς τόνους και «τραγουδιστά» έως επίπεδα χωρίς αυξομίωση σαν “ρομπότ”.
Μπορεί επίσης να εμφανίζουν σημάδια υπερλεξίας που, σε αντίθεση με ότι μπορεί να νομίζει κανείς στο άκουσμα της λέξης, δεν είναι ένα θετικό χαρακτηριστικό.
Η υπερλεξία είναι η ικανότητα να διαβάζει πέρα από αυτό που αναμένεται από την ηλικία του παιδιού και συνοδεύεται από έλλειψη κατανόησης της προφορικής γλώσσας και του τι διαβάζει.
Τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού μπορεί να μάθουν να διαβάζουν νωρίτερα από τους συνομηλίκους τους, μερικές φορές από την ηλικία των 2 ετών και έχουν εμμονή με τα γράμματα και τους αριθμούς. Δεν συνδέεται όμως αυτή η ικανότητα με την ταυτόχρονη κατανόηση προφορικού και γραπτού λόγου.
Σε γενικές γραμμές, μπορεί να σημειωθεί ότι ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά της ΔΑΦ είναι:
- Δεν ανταποκρίνεται καθόλου όταν το φωνάζουν με το ονόματός του ή δεν ανταποκρίνεται πάντα με συνέπεια.
- Δεν χαμογελάει πλατιά και δεν εκφράζεται με ζεστές και χαρούμενες εκφράσεις μέχρι την ηλικία των 6 μηνών.
- Δε χαμογελά, δε βγάζει ήχους και δεν κάνει γκριμάτσες στους γονείς ή άλλα άτομα μέχρι την ηλικία των 9 μηνών (poker face).
- Δεν φλυαρεί μέχρι την ηλικία των 12 μηνών.
- Δεν δείχνει, δεν ανταποκρίνεται σε ότι του δείχνει κάποιος άλλο, δεν ψάχνει, δεν προσπαθεί να φτάσει κάτι μέχρι την ηλικία των 12 μηνών.
- Δεν λέει καμία λέξη μέχρι την ηλικία των 16 μηνών.
- Δεν μπορεί να εκφραστεί με νόημα, ή να συνθέσει φράσεις δύο λέξεων (χωρίς μίμηση ή επανάληψη) πριν τους 24 μήνες
- Οποιαδήποτε απώλεια λόγου, φλυαρίας ή κοινωνικών δεξιοτήτων σε οποιαδήποτε ηλικία
- Αποφεύγουν την οπτική επαφή ή δεν επίδεικνύουν καμία επίγνωση όταν μιλούν οι άλλοι
- Δεν καταλαβαίνουν απλές διαδικασίες όπως τη σειρά σε πράγματα
- Δεν κοιτούν αντικείμενα που είναι εμφανή
- Δεν δείχνει ή δεν ανταποκρίνεται σε κάτ που τους δείχνει κάποιος
- Δυσκολία στην κατανόηση των εκφράσεων του προσώπου
- Εκτέλεση επαναλαμβανόμενων κινήσεων (stimming)
- Δυσκολεύεται να εκφράσει τις ανάγκες του
- Προτιμώντας το μοναχικό παιχνίδι ή εμφανίζει αδυναμία να παίξει παιχνίδια μίμησης
- Δυσκολία προσαρμογής στην αλλαγή ή εμφανίζει συναισθηματική κατάρρευση
- Εμφάνιση υπερευαισθησίας στον ήχο, την όσφρηση, τη γεύση, την όραση ή την αφή
- Ανάγκη οργάνωσης του φυσικού περιβάλλοντος σύμφωνα με συγκεκριμένο μοτίβο
- Απώλεια δεξιοτήτων που είχε μάθει στο παρελθόν.
Πόσο συχνή είναι η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ);
Σήμερα, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), υπολογίζεται ότι 1 στα 54 παιδιά στις Ηνωμένες Πολιτείες διαγιγνώσκεται με ΔΑΦ, στην οποία τα αγόρια φαινόταν πιο πιθανό να έχουν ΔΑΦ από τα κορίτσια.
Υπήρχαν περισσότεροι από 5 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ, ή το 2,21% του πληθυσμού, με ΔΑΦ από το 2017. Οι κυβερνητικές στατιστικές δείχνουν ότι ο επιπολασμός της ΔΑΦ (πόσο συχνός είναι) έχει αυξηθεί κατά 10% έως 17% τα τελευταία χρόνια.
Είναι ξεκάθαρο ότι πολλά παιδιά και αργότερα ενήλικες μπορεί να πάσχουν από αυτισμό, αλλά η διαταραχή δεν είναι πάντα σοβαρή.
Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι το πόσο υποστήριξη θα χρειαστείι ένα αυτιστικό άτομο μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τις διαφορετικές ηλικίες, το γνωσιακό επίπεδο τιες θεραπευτικές προσεγγίσεις που έχει ακολουθήσει και φυσικά το πώς ανταποκρίνεται σε αυτές.
Σχετικό περιεχόμενο που σου προτείνουμε
https://youtu.be/bEZn7c5acC0https://youtu.be/u_rjkhY3atE
