Μουσικοθεραπεία τι είναι;
Physio4you Φυσικοθεραπεία Θεσσαλονίκη. Η μουσικοθεραπεία είναι η χρήση της μουσικής, των μουσικών οργάνων και στοιχείων της με στόχο την οργάνωση, βελτίωση, υποστήριξη αλλά και αποκατάσταση της φυσικής, συναισθηματικής, πνευματικής και νοητικής υγείας της ανθρώπινης ολότητας.
Η “ρυθμική οργάνωση¨ που εμπεριέχεται στη μουσική βοηθά στην οργάνωση της κοινωνικοποίησης, της λεκτικής, σωματικής και συναισθηματικής έκφρασης του ατόμου και ιδιαίτερα σε μικρές ηλικίες.
Η μουσικοθεραπεία μπορεί και εφαρμόζεται σε διαφορετικά κοινωνικά πλαίσια όπως το σχολείο, το σπίτι ή σε κάποιο θεραπευτικό κέντρο. Η έκφραση μέσω της κίνησης με την βοήθεια της μουσικής είναι ένας τρόπος εκφραστικής λειτουργίας για παιδιά που υπολείπονται σε οργάνωση και έκφραση λόγου.
Ο ρυθμός είναι απαραίτητο στοιχείο για την έκφραση της ίδιας της ζωής. Βασικό ρόλο στην μουσικοθεραπεία παίζει και η ίδια η ανάγκη για έκφραση του ίδιου του συμμετέχοντα. Μέσα από την μουσική μπορεί να εκφραστεί άμεσα και ταυτόχρονα να κινηθεί με το ίδιο το σώμα του σε ρυθμό.
Η μουσικοθεραπεία ασκείται από ειδικά καταρτισμένους μουσικοθεραπευτές. Ο στόχος αυτής της παρέμβασης είναι το θεραπευτικό αποτέλεσμα και όχι η ανάπτυξη ενός καλλιτεχνικού αποτελέσματος.
Πώς μπορεί να βοηθήσει η μουσικοθεραπεία;
Η μουσικοθεραπεία απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες ατόμων -παιδιά και ενήλικες- που αντιμετωπίζουν προβλήματα ή αποκλίσεις σε συναισθηματική, νοητική και επικοινωνιακή ανάπτυξη.
Τα ερευνητικά δεδομένα σήμερα, δείχνουν σαφή σύνδεση μεταξύ λόγου, ρυθμού και τραγουδιού με την κινητική ανάπτυξη και λειτουργία. Η μουσικοθεραπεία εφαρμόζει τη θεραπευτική παρέμβαση μέσω των ευεργετικών ιδιοτήτων της μουσικής, του ρυθμού και των μουσικών οργάνων.
Τα δομικά στοιχεία της μουσικής όπως ο ρυθμός, η μελωδία και η ένταση χρησιμοποιούνται ως μέσο επικοινωνίας και δημιουργικής έκφρασης σε ανθρώπους με διαφορετικά είδη διαταραχών.
Η κάθε διαταραχή, ως τύπος και συναισθηματική διάσταση, έχει διαφορετικό συναισθηματικό αντίκτυπο στο ίδιο το άτομο και την ικανότητα έκφρασης του. Η μουσικοθεραπεία αποτελεί ένα από τα κατάλληλα εργαλεία για την ψυχική και συναισθηματική βελτίωση και εξέλιξη.
Ποιον μπορεί να βοηθήσει η μουσικοθεραπεία;
Η μουσικοθεραπεία απευθύνεται σε παιδιά και ενήλικες. Σε κάθε ηλικία άτομα που χρειάζονται στήριξη με τη συναισθηματική και επικοινωνιακή τους ανάπτυξη είναι κατάλληλοι ώστε να μπουν σε πρόγραμμα μουσικοθεραπευτικής αγωγής.
Η μουσικοθεραπεία μπορεί να απευθύνεται σε άτομα όλων των ηλικιών που αντιμετωπίζουν:
-κινητικές αποκλίσεις,
-συναισθηματικές δυσκολίες έκφρασης,
-συμπεριφορικές διαταραχές,
-επικοινωνιακές δυσκολίες,
-μαθησιακές διαταραχές κ.ά.
Η μουσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει άτομα με:
- νοητική υστέρηση* εμφανίζεται ως κυρίαρχο ή δευτερεύον σύμπτωμα πολλών διαφορετικών διαταραχών και συνδρόμων, ενώ δεν αποτελεί συγκεκριμένη διαταραχή, χαρακτηρίζεται από σημαντικά μειωμένη νοητική λειτουργία και ελλείμματα σε δεξιότητες και συμπεριφορές προσαρμογής του ατόμου στο περιβάλλον
- προβλήματα ακοής* τα προβλήματα ακοής είναι πολύ συχνά και μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία ενώ οι διαταραχές της ακοής περιλαμβάνουν την απώλεια ακοής, τη δυσκολία διάκρισης κάποιων ήχων και ακόμη την ύπαρξη ενοχλητικών ήχων ή εμβοών
- προβλήματα όρασης* σύμφωνα με τη διεθνή υπηρεσία πρόληψης της τύφλωσης (IAPB), 36 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είναι τυφλοί και 217 εκατομμύρια έχουν μέτρια έως σοβαρή διαταραχή της όρασης
- σύνδρομα όπως το Down syndrοme κ.ά.
- εγκεφαλικές δυσλειτουργίες* εγκεφαλική παράλυση, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, καρκίνος εγκεφάλου κ.ά.
- αναπτυξιακές διαταραχές* αντιληπτικές και νοητικές αποκλίσεις, απτική αμυντικότητα, κοινωνικός φόβος, αγοραφοβία κ.ά.
- νευρολογικές διαταραχές* τετραπάρεση, ημιπάρεση, παραπληγία, κρανιακές δυσλειτουργίες, δυσλειτουργία του ΚΝΣ κ.ά.
- κινητικοαισθητηριακές διαταραχές* έτσι ορίζεται η δυσκολία επεξεργασίας των ερεθισμάτων που λαμβάνουμε από το περιβάλλον μέσω των αισθήσεών μας αλλά και των πληροφοριών που μας δίνει το σώμα μας
- προωρότητα
- ΔΕΠΥ
- αυτισμός* χαρακτηρίζεται η αναπτυξιακή διαταραχή η οποία χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά
- αγχώδεις διαταραχές
- κατάθλιψη
- φοβικές διαταραχές
- σχιζοφρένεια
- επιθετικές διαταραχές συμπεριφοράς
- γεροντική άνοια
- νόσο του Alzheimer
- εξαρτήσεις από ουσίες
- καρδιοπάθειες
- μαθησιακές διαταραχές ή αποκλίσεις* ο όρος χρησιμοποιείται για να καλύψει μια σειρά δυσκολιών που συνδέονται με τη μάθηση, ενώ συνήθως συνδέεται ως συνώνυμο της δυσλεξίας, όμως στη πραγματικότητα η δυσλεξία είναι μία μόνο από τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες
- ψυχωσικές διαταραχές ή εντάσεις
- χρόνιους πόνους
- οξείς πόνους άνευ σαφούς αιτιολογίας
- στην ανάγκη στήριξης σε περιόδους αλλαγής στη ζωή τους
- στην ανάγκη για δημιουργική έκφραση ανεξάρτητα από τις μουσικές γνώσεις τους
- στην ανάγκη για ηρεμία στην φάση του τοκετού.
Ποια τα οφέλη της μουσικοθεραπείας;
Η θεραπευτική παρέμβαση μέσω της κίνησης είναι ευρέως και αποδεδειγμένα γνωστή έως σήμερα μέσα από διάφορα ερευνητικά δεδομένα. Ο άνθρωπος όμως είναι μία ολότητα από διαφορετικά συστήματα που συνθέτουν εκτός από την κίνηση και την αντίληψη, την έκφραση και το συναίσθημα σε κάθε έκφραση της ζωής του.
Σήμερα υπάρχουν πλέον πολλά ερευνητικά δεδομένα που καταδεικνύουν ότι τα άτομα που κάνουν μουσικοθεραπεία έχουν βελτιώσει πολλούς και διαφορετικούς τομείς της ζωής τους.
Σε ποιον απευθύνεται η μουσικοθεραπεία;
‘Ολοι μας μέσω της μουσικής μπορεί να βελτιώσουμε διάφορους τομείς στους οποίους μπορεί να μην τα καταφέρνουμε καλά. Κυρίως όμως η μουσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει άτομα με κινητικές και αντιληπτικές αποκλίσεις και ειδικά σε άτομα με προβλήματα έκφρασης και επικοινωνίας έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.
Η μουσικοθεραπεία στοχεύει λοιπόν σε:
- ανάπτυξη των κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων του ατόμου
- ανάπτυξη του λόγου και της λεκτικής έκφρασης
- ανάπτυξη της συγκέντρωσης και της ικανότητας προσοχής του ατόμου
- ανάπτυξη βλεμματικής επαφής
- ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων και κινητικού σχεδιασμού
- ανάπτυξη της ικανότητας κινητικού συντονισμού
- ανάπτυξη προβολής του θέλω και της έκφρασης του από το άτομο
- ανάπτυξη πρωτοβουλίας
- ανάπτυξη αυτοεκτίμησης
- ανάπτυξη αυτοπεποίθησης
- ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης
- δημιουργική έκφραση
- μείωση φοβικών συμπεριφορών
- μείωση αγχωτικών επεισοδίων
- μείωση εμμονικών σκέψεων.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της μουσικοθεραπευτικής συνεδρίας;
Στη διάρκεια της μουσικοθεραπευτικής συνεδρίας, ο θεραπευτής και ο συμμετέχων δημιουργούν μία δια δραστική μουσική δραστηριότητα. Η μουσική δραστηριότητα συμβαίνει μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, είτε μέσω της ακρόασης των μουσικών οργάνων, είτε μέσω της αλληλεπίδρασης των μουσικών οργάνων.
Η ωφέλεια από τη μουσικοθεραπεία δεν προϋποθέτει τη γνώση μουσικής ή κάποιου μουσικού οργάνου από το συμμετέχοντα. Η επιλογή της μουσικής δεν καθορίζεται από την καταλληλόλητα της για το συγκεκριμένο στόχο, έναντι κάποιας άλλης, αλλά από το στόχο της θεραπείας και την προσωπικότητα του συμμετέχοντα.
Δεν υπάρχει μία ιδιαίτερη και καταλληλότερη ή αποτελεσματικότερη μουσική για συγκεκριμένες περιπτώσεις ατόμων ή προβλημάτων, έναντι κάποιας άλλης. Αυτό που καθορίζει την επιλογή, είναι οι προτιμήσεις του ατόμου και οι εξατομικευμένες ανάγκες θεραπευτικής προσέγγισης. Το είδος της μουσικής και ποιες τεχνικές μουσικοθεραπευτικής παρέμβασης θα ακολουθήσει ο μουσικοθεραπευτής εξαρτάται από το ίδιο το άτομο και τις προτιμήσεις του.
Στην αρχή ο μουσικοθεραπευτής αξιολογεί τη συναισθηματική οργάνωση και έκφραση, τη σωματική ικανότητα, αλλά και το επικοινωνιακό και αντιληπτικό επίπεδο του ατόμου που συμμετέχει.
Εν συνεχεία, “χτίζουν” παρέα, συμμετέχον και θεραπευτής, τη μουσική δραστηριότητα, αναλόγως της ικανότητας του ασθενή-συμμετέχων, μέσα από τραγούδι, φωνητικό αυτοσχεδιασμό, λαρυγγισμούς, χτύπημα μουσικών οργάνων(απλών ή πιο πολύπλοκων), μουσικοκινητικές δραστηριότητες.
Η μουσικοθεραπευτική παρέμβαση έχει απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός ασφαλούς πλαισίου-περιβάλλοντος για τον ασθενή-συμμετέχοντα. Μέσα από αυτό το ασφαλές πλαίσιο στόχος είναι η ανάπτυξη και οργάνωση δεξιοτήτων και της προσωπικής και δημιουργικής έκφρασης συναισθημάτων και κινητικών λειτουργικών επιτευγμάτων.
