Τι είναι η θεραπεία με ελαστικό Kinesio tape ή θεραπευτική ελαστική ταινία.

Πάρα πολλές  φορές βλέπουμε, κυρίως τους αθλητές, να φορούν αυτοκόλλητους ελαστικούς επιδέσμους στα άκρα ή και στον κορμό τους, διαφορετικών χρωμάτων και με διαφορετικό τρόπο.

Εκτός όμως από τους αθλητές, τα χρησιμοποιούμε και σε ασθενής με ορθοπεδικά και νευρολογικά προβλήματα και σε παιδιά με νευρολογικές και άλλες αποκλίσεις.

Τελευταία μάλιστα βλέπουμε να χρησιμοποιούνται και για αισθητικούς σκοπούς. Φανταστείτε λοιπόν πόσο μεγάλη και ευρεία είναι η γκάμα εφαρμογής τους και όχι άδικα θα λέγαμε.

Το όνομα Kinesio tape είναι το όνομα μίας από τις πολλές εταιρείες που παράγουν αυτές τις ελαστικές ταινίες. 

Γι αυτό και καλό θα ήταν να αναφερόμαστε σε αυτό το προϊόν ως ελαστική ή κινησιολογική ταινία. 

Όμως επειδή έχει επικρατήσει το Kinesio tape και για λόγους καθαρά πρακτικούς θα το χρησιμοποιήσουμε και εμείς σε αυτό το άρθρο.

Ελάτε να δούμε λοιπόν ποιος είναι ο σκοπός που τα χρησιμοποιούμε τόσο πολύ στην αποκατάσταση και όχι μόνο. 

Ας δούμε τι είναι αυτοί οι ελαστικοί επίδεσμοι σε τι βοηθούν και πού αποσκοπεί η εφαρμογή τους.

Τι είναι το ελαστικό taping ή KinesioTape;

Ας ξεκινήσουμε γνωρίζοντας το ελαστικό tape ή αλλιώς Kinesio tape ή taping. Μερικοί το αποκαλούν και ταινία κινησιολογίας ή κινησιολογική ταινία. 

Όλα αυτά είναι το ίδιο πράγμα. Απλά αλλάζει λόγο του κάθε brand, της κάθε εταιρείας δηλαδή, που μπορεί να προωθεί το δικό της λογότυπο. 

Το ελαστικό tape ή taping είναι ελαστική αυτοκόλλητη ταινία που μπορεί να διαταθεί μέχρι και 140% περισσότερο από το αρχικό του μήκος. Η διαφορετική αλλά καθώς και η αποτελεσματική χρήση του το έχει καταστήσει ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των φυσικοθεραπευτών.

Το tapιng η χρήση δηλαδή ελαστικών επιδέσμων, χρησιμοποιείται εδώ και δύο αιώνες περίπου, από το 1800. Σήμερα υπάρχουν πάνω από 50 brands που βγάζουν ελαστικές ταινίες.

Όμως η ταινία Kinesio αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 από τον Δρ. Kenzo Kase, έναν Ιάπωνα χειροπράκτη. Αυτός αναζητούσε μια ταινία που να παρέχει υποστήριξη, αλλά να μην περιορίζει την κίνηση με τον τρόπο που έκαναν οι παραδοσιακές αθλητικές ταινίες έως τότε.

Από τι υλικό είναι κατασκευασμένη η ταινία;

Ο Kase δημιούργησε την ταινία Kinesio με ένα αποκλειστικό μείγμα βαμβακιού και νάιλον. 

Έχει σχεδιαστεί για να μιμείται την ελαστικότητα του δέρματος, ώστε να μπορεί το άτομο να χρησιμοποιήσει όλο το εύρος της κίνησής του.

Η κόλλα της ταινίας είναι επίσης ανθεκτική στο νερό και αρκετά ισχυρή και ενεργοποιείται με θερμότητα για να διατηρείται στη θέση της στο δέρμα ώστε να παραμένει για τρεις έως πέντε ημέρες, ακόμα και όταν το άτομο γυμνάζετε ή κάνει ντους.

Είναι υποαλλεργική και δεν περιέχει λάτεξ, μειώνοντας τις πιθανότητες αλλεργικής αντίδρασης. Πρέπει να τονίσουμε ότι δεν υπάρχει καμία φυσική ή χημική διαφορά μεταξύ των χρωμάτων.

Τα διαφορετικά χρώματα είναι καθαρά για να υπάρχει μία διαφορετική παλέτα και να προσελκύει το βλέμμα ευχάριστα, ή να ταιριάζει με τυχόν χρώματα του αθλητή ή να είναι σχεδόν αόρατη (μπεζ χρώμα). 

Ανάλογα επιλέγεται και από τον ασθενή ή τον αθλητή.

Που χρησιμοποιείται η ταινία Kinesio tape;

Σήμερα πλέον η θεραπεία με ελαστικούς επιδέσμους ή Kinesio tape, όπως είναι παγκοσμίως γνωστή σήμερα, είναι ένα ακόμη εργαλείο στα χέρια μας. 

Είναι πολύ διαδεδομένη τόσο στην αποκατάσταση αλλά και στην πρόληψη μυϊκών και αρθρικών τραυματισμών όπως διαστρέμματα, θλάσεις, τενοντίτιδες κ.ά.

Η ταινία Kinesio tape αφαιρεί το στρες, την ένταση από τις αρθρώσεις δημιουργώντας ένα εφέ λάστιχου που τροποποιεί την κίνηση ενώ υποστηρίζει τους μύες και τους τένοντες.

Χρησιμοποιείται σε πολλά προγράμματα αποκατάστασης τόσο σε αθλητές, σε ασθενείς με ορθοπεδικά ή νευρολογικά προβλήματα αλλά και στα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση ή άλλες παθήσεις.

Εφαρμόζεται στο μυ που έχει επιλεγεί από το θεραπευτή και με φορά ανάλογη με το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο τρόπος που εφαρμόζεται είναι διαφορετικός για κάθε άτομο ανάλογα με τις  εκάστοτε ανάγκες του.

Υπάρχει μία ολόκληρη τεχνική και φιλοσοφία πίσω από την τοποθέτηση του tape και αυτή θα γίνει προσπάθεια να αναλυθεί παρακάτω.

Που βοηθάει η εφαρμογή Taping ή ελαστικής ταινίας Kinesio tape;

Όταν η ταινία εφαρμόζεται στο σώμα, ανασηκώνει ελαφρά και απαλά το δέρμα. Αυτό πιστεύεται ότι βοηθά στη δημιουργία ενός μικροσκοπικού χώρου μεταξύ του δέρματός και των ιστών κάτω από αυτό.

Σε μια μικρή μελέτη με 32 συμμετέχοντες φάνηκε ότι όταν εφαρμόστηκε ελαστική ταινία πάνω από το γόνατο, αυξήθηκε ο χώρος στην άρθρωση του γόνατος. 

Επίσης, μια παρόμοια μελέτη με εφαρμογή kinesio tape στον ώμο, έδειξε παρόμοια αποτελέσματα αύξησης του χώρου στην άρθρωση του ώμου. 

Ακόμη και αν η αύξηση είναι πολύ μικρή είναι ικανή να μειώσει την πιθανότητα ερεθισμού αυτών των αρθρώσεων.

Το Taping, η εφαρμογή δηλαδή Kinesio tape, γενικότερα χρησιμοποιείται ως εργαλείο αποκατάστασης καθώς συμβάλλει:

          στην ανακούφιση του πόνου,

         στη μείωση της φλεγμονής,

         στη χαλάρωση των σφικτών μυϊκών ομάδων ή αρθρώσεων,

         στη βελτίωση της αθλητικής απόδοσης,

         στην σταθεροποίηση των αρθρώσεων,

         στην υποστήριξη της φυσική διαδικασίας επούλωσης στο σώμα

         περιορίσει τη μυϊκή κόπωση και να

         στο να βοηθήσει στη λειτουργία των μυών,

         στο να βελτιώσει την ευθυγράμμιση της στάσης,

         στο να βελτιώσει την ισορροπία,

         στο να οργανώσει τα κινητικά πρότυπα,

         στο να διευκολύνει την αναπνοή,

         στο να βελτιώσει την αισθητηριακή οργάνωση,

         στο να υποστηρίξει συνδέσμους και τένοντες,

         στο να βελτιώσει την κυκλοφορία της λέμφου και του αίματος, και

         στο να αυξήσει το εύρος κίνησης.

Ειδικότερα στα παιδιά και στην παιδιατρική αποκατάσταση το Kinesio tape εκτός από όλα τα παραπάνω μπορεί να συμβάλλει επίσης:

         στη βελτίωση της λειτουργίας

         στην οργάνωση του στασικού ελέγχου

         στη διευκόλυνση της αδρής και λεπτής κινητικότητας

         στη διευκόλυνση των στοματικών κινητικών δεξιοτήτων.

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την τεχνική σε πολλές διαφορετικές διαγνώσεις. Τέτοιες είναι η εγκεφαλική παράλυση (υποτονία ή υπερτονία), η πλαγιοκεφαλία, όπου υπάρχουν σφιχτοί, αδύναμοι, φλεγμονώδεις μύες ή μυϊκός πόνος αλλά και σε κάθε άλλη κινητικοαισθητηριακή διαταραχή όπου κρίνεται αναγκαίο από τον εξειδικευμένο παιδιατρικό φυσικοθεραπευτή.

Πότε δεν πρέπει να εφαρμόζουμε ελαστική ταινία Kinesio tape;

Γενικότερα είναι πολύ καλά ανεκτή από τους ασθενείς και δεν υπάρχουν πολλές αντενδείξεις αλλά για την εφαρμογή θα πρέπει να ληφθούν προφυλάξεις εάν:

         υπήρξαν προηγούμενες αντιδράσεις στην ταινία,

         υπάρχει μειωμένη αισθητικότητα ή γαστρεντερικά προβλήματα όπως σοβαρή παλινδρόμηση,

         υπάρχει αλλεργία σε υλικά ταινίας

         υπάρχει διαταραχή της κυκλοφορίας και/ή της αίσθησης στην πληγείσα περιοχή.

         υπάρχει ανοιχτή πληγή ή τραύμα

         υπάρχει ενεργός καρκίνος

         έχει θρόμβωση ο ασθενής

         έχει ανοιχτές πληγές, ερεθισμός, εξάνθημα ή μόλυνση της περιοχής που πρόκειται να κολληθεί η ταινία

         υπάρχει ιστορικό υπερευαίσθητου δέρματος ή προϋπάρχουσες δερματικές παθήσεις (ψωρίαση, έκζεμα, δερματίτιδα).

         υπάρχει υποψία εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης (DVT),

         παίρνει αντιπηκτικά,

         έχει διαβήτη,

         έχει φλεβική ανεπάρκεια

         έχει περιφερική νευροπάθεια

         είναι νεογνό στην ΜΕΘ

Σε κάθε περίπτωση η ταινία αφαιρείτε αν δείτε ερυθρότητα στο δέρμα γύρω από την ταινία που παραμένει πάνω από είκοσι τέσσερις ώρες. Στην αρχή είναι φυσιολογικό να υπάρχει λίγη ερυθρότητα καθώς υπάρχει αύξηση της αιμάτωσης στην περιοχή της εφαρμογής.

Το υλικό της ταινίας είναι υποαλλεργικό και απόλυτα διαπερατό από τον αέρα, αφήνει να αναπνέει δηλαδή το δέρμα στο οποίο εφαρμόζεται. Παρόλαυτα, εάν παρατηρήσετε να υπάρχουν φουσκάλες ή έντονη φαγούρα επίσης θα αφαιρεθεί αμέσως καθώς μάλλον υπάρχει αλλεργική αντίδραση στην κόλλα ή στο υλικό της ταινίας.

Εάν κάτι από αυτά συμβεί ειδικά αν εφαρμοστεί σε παιδί καλό θα ήταν να επικοινωνήσετε άμεσα με το θεραπευτή ή το γιατρό σας. Συνήθως πάντως μετά την αφαίρεση της ταινίας δεν υπάρχουν άλλα συμπτώματα και το δέρμα επανέρχεται πλήρως σε λίγες ώρες.

Πώς εφαρμόζεται η ταινία Kinesio tape;

Η ελαστική ταινία Kinesio tape εφαρμόζεται στον προσβεβλημένο μυ σε θέση διάτασης από την αρχή του μυός έως και το κατάλληλο σημείο που έχει επιλέξει ο φυσικοθεραπευτής για το καλύτερο αποτέλεσμα.

Το δέρμα πρέπει να είναι στεγνό και καθαρό ώστε να μην υπάρχει κάτι για να εμποδίσει τη σταθερή τοποθέτηση του tape. Αν τοποθετηθεί σωστά μπορεί να διαρκέσει μέχρι και πέντε ημέρες χωρίς να ξεκολλήσει.

Εφόσον γίνει η εφαρμογή θέλει να το τρίψουμε λίγο πάνω στο δέρμα, με προσοχή χωρίς να πειράξουμε τις άκρες του tape. Αυτό θα ενεργοποιήσει την κόλλα η οποία είναι ευαίσθητη στη θερμότητα αλλά και στην πίεση και θα κολλήσει καλύτερα.

Προσοχή, δεν πρέπει να ζεσταίνουμε το tape με κανένα είδος θερμότητας (σεσουάρ) παρά μόνο με τα χέρια μας. Σε κάθε διαφορετική περίπτωση θα κολλήσει πάρα πολύ η κόλλα στο δέρμα και δεν θα μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα μετά. 

Πώς αφαιρείτε η ελαστική ταινία Kinesio tape;

Η ταινία βγαίνει πιο εύκολα όταν είναι υγρή. Μπορείτε επίσης να εφαρμόσετε ελαιόλαδο ή baby oil στην ταινία και να το αφήσετε να μουλιάσει.

Παρακολουθήστε για δερματικά προβλήματα γύρω από την περιοχή και η ερυθρότητα κάτω και γύρω από την ταινία μπορεί να είναι φυσιολογική, καθώς η ταινία αυξάνει την κυκλοφορία, όμως θα πρέπει να φύγει μέσα σε 24 ώρες.

Εάν η ερυθρότητα διαρκεί περισσότερο ή έχει φουσκάλες σε εκείνο το σημείο το δέρμα ή έντονη φαγούρα κάτω από την ταινία πρέπει να αφαιρεθεί άμεσα.

Mπορείτε να κάνετε ντους ή μπάνιο. Το tape θα απορροφήσει νερό αλλά θα στεγνώσει σε περίπου 20 λεπτά. Μην το τρίψετε, γιατί αυτό θα προκαλέσει χαλάρωση των άκρων.

Μην χρησιμοποιείτε σεσουάρ για να στεγνώσετε την ταινία γιατί η θερμότητα θα σκληρύνει την κόλλα και θα είναι πάρα πολύ δύσκολο και επίπονο να την αφαιρέσετε.

Πώς λειτουργεί η ελαστική ταινία ή kinesio tape στην αποκατάσταση;

Όταν το tape εφαρμοστεί, στον προσβεβλημένο μυ, ανασηκώνει το δέρμα. Αυτό δημιουργεί ένα μικρό χώρο μεταξύ των στιβάδων του μυός και του δέρματος. Έτσι, μειώνεται η πίεση των τραυματισμένων μυών, και κατά συνέπεια έχουμε μείωση του πόνου, μείωση της τοπικής οξείας φλεγμονής, και περισσότερο ελεύθερη μυϊκή κίνηση.

Ανυψώνοντας το δέρμα, διεγείρεται η απομάκρυνση των άχρηστων προϊόντων και αυξάνεται η παροχή οξυγόνου στο μυϊκό ιστό με αποτέλεσμα να μπορεί να επανακτήσει τη μυϊκή δύναμη.

Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι τα οφέλη μπορεί να είναι πολλά αλλά μόνο η σωστή τοποθέτηση φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Οπότε μην επιχειρήσετε να το τοποθετήσετε μόνοι σας αν δεν έχετε τις κατάλληλες γνώσεις.

Ας δούμε λοιπόν πώς λειτουργεί στους ιστούς και πώς διαφοροποιεί τον πόνο και τη φλεγμονή.

Ποιος είναι ο μηχανισμός που λειτουργεί ως αποκατάσταση πίσω από το taping;

Αλλάζει τον πόνο

Πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η εφαρμογή ελαστικής ταινίας όντως μπορεί να μειώσει τον πόνο και να οδηγήσει σε πιο γρήγορη ανάρρωση ή κινητική αποκατάσταση ακόμη και μετά από επεμβάσεις.

Ας δούμε ποιος είναι ο μηχανισμός που λειτουργεί τόσο θετικά πίσω από την εφαρμογή του tape.

Δημιουργεί κενό μεταξύ δέρματος και μυός ή μεταξύ δέρματος και άρθρωσης.

Όλοι οι ιστοί, το δέρμα, ο συνδετικός ιστός, η περιτονία, οι μύες περιέχουν αισθητικούς υποδοχείς που αισθάνονται πόνο, τη θερμοκρασία και την αφή. 

Όλοι αυτοί οι υποδοχείς συμβάλλουν στην ιδιοδεκτικότητα, δηλαδή την αίσθηση του εγκεφάλου σας για το πού βρίσκεται το σώμα σας και τι κάνει.

Η ελαστική ταινία δημιουργεί μια ανύψωση που απομακρύνει τους υποκείμενους ιστούς. 

Η αποσυμπίεση λοιπόν αυτών των ιστών αλλάζει τα αισθητικά σήματα που πηγαίνουν στον εγκέφαλο. Έτσι ο εγκέφαλος λαμβάνει διαφορετικό σήμα, και ανταποκρίνεται διαφορετικά και ανάλογα με το καινούριο ερέθισμα.

Με αυτό τον τρόπο όταν υπάρχει εφαρμογή ελαστικής ταινίας και το σημείο πόνου αποσυμπιέζεται, εφόσον το δέρμα ‘σηκώνεται’ από τους πονεμένους ή σφιγμένους μύες, ο εγκέφαλος παίρνει το μήνυμα ότι δεν υπάρχει πλέον πίεση άρα η ένταση μειώνεται.

Αλλάζει τα σήματα πόνου από τον εγκέφαλο για την περιοχή της φλεγμονής

Ο μηχανισμός είναι απλός. Πίεση=πόνος και αποσυμπίεση=ανακούφιση. 

Σε κάθε περίπτωση προκαλούμε τεχνητή αποσυμπίεση της περιοχής του πόνου ή της έντονης τάσης και έχουμε διαφορετική πληροφορία και απάντηση από τον εγκέφαλο.

Έτσι αυτό που καλούμαστε να προσπαθήσουμε να κάνουμε για να ανακουφίσουμε την περιοχή αλλά και τον ασθενή ή αθλητή είναι να αποσυμφορήσουμε την περιοχή και να βοηθήσουμε τη διαδικασία επούλωσης. 

Το taping είναι σύμμαχος μας σε αυτή την προσπάθεια.

Μπορεί να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος και των υγρών

Μετά από τραυματισμό η ελαστική ταινία kinesio tape μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της κυκλοφορίας καθώς και στη μείωση του οιδήματος στην πληγείσα περιοχή.

Σύμφωνα με μία μελέτη του 2017 το taping μπορεί να βελτιώσει την αιματική ροή και τη λεμφική κυκλοφορία. 

Η λέμφος έχει ως κύριο συστατικό το νερό και περιέχει επίσης πρωτεΐνες, βακτήρια και άλλες χημικές ουσίες. Το λεμφικό σύστημα είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα αντιδρά στη φλεγμονή και ρυθμίζει το πρήξιμο και τη συσσώρευση υγρών.

Βοηθώντας στη βελτίωση της λεμφικής κυκλοφορίας βοηθά και στην απομάκρυνση, μέσω αυτής, των άχρηστων προϊόντων της περιοχής της φλεγμονής ή του τραυματισμού.

Επιπλέον εκτός της απομάκρυνσης των άχρηστων προϊόντων, αυξάνει σημαντικά την οξυγόνωση της περιοχής κάτι που βοηθά στην αύξηση της μυϊκής δύναμης.

Που χρησιμοποιείται το Kinesio tape ή ελαστική κινησιολογική ταινία;

Ως θεραπεία σε τραυματισμούς

Ως φυσιοθεραπευτές χρησιμοποιούμε την ελαστική ταινία tape ως ακόμη ένα εργαλείο που θα βοηθήσει στην γρήγορη αποκατάσταση του ασθενή. Αποτελεί μέρος ενός συνόλου και άλλων θεραπευτικών μεθόδων του θεραπευτικού μας πλάνου, που θα εφαρμοστούν στον ασθενή.

Οι έρευνες έχουν δείξει ότι τα βέλτιστα αποτελέσματα προκύπτουν όταν υπάρχει συνδυασμός και κινησιοθεραπείας ή γενικότερου προγράμματος αποκατάστασης παράλληλα με την εφαρμογή tape.

Για την υποστήριξη αδύναμων μυϊκών ομάδων ή περιοχών

Η εφαρμογή ελαστικού tape μπορεί και χρησιμοποιείται ευρέως για να υποστηρίξει μύες ή αρθρώσεις που εμφανίζονται αδύναμοι παρέχοντας επιπλέον υποστήριξη.

Σε πολλές περιπτώσεις αστάθειας μίας άρθρωσης ή σε τενοντίτιδες ή σε σύνδρομα που εμφανίζουν τριβή μεταξύ μυϊκών ομάδων ή αρθρικών επιφανειών είναι πολύτιμη η εφαρμογή του tape.

Επανεκπαίδευση των μυϊκών ομάδων

Η εφαρμογή ελαστικού tape έχει βρεθεί ότι βοηθά στην επανεκπαίδευση της λειτουργίας μυϊκών ομάδων που έχουν χάσει την ικανότητα να κινούνται ή και χρησιμοποιούν μη λειτουργικά πρότυπα για να κινηθούν.

Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά σε νευρολογικούς ασθενείς ή σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση ή άλλες παρόμοιες αποκλίσεις. Η εφαρμογή tape σε τέτοια περιστατικά, πραγματικά είναι πολύτιμη στην προσπάθεια επανεκπαίδευσης των φυσιολογικών κινητικών προτύπων.

Με τη χρήση του tape βοηθάμε τις μυϊκές ομάδες ώστε να μπορούν να πράξουν σε περισσότερο φυσιολογικά λειτουργικά πρότυπα. 

Αυτό είναι ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια μας.

Διαχείριση των ουλών

η εφαρμογή ελαστικής ταινίας δεν επιτρέπεται σε ανοιχτά τραύματα. Παρόλαυτα, σήμερα υπάρχουν επιστημονικές πηγές που φαίνεται ότι η εφαρμογή ελαστικού tape μπορεί και να βελτιώνει την μακροπρόθεσμη εμφάνιση ουλών μετά από τραυματισμό ή χειρουργείο.

Μην εφαρμόσετε ποτέ μόνοι σας tape σε όποια τέτοια περίπτωση πριν συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Ότι είναι καλό για κάποιον δεν είναι απαραίτητα καλό για όλους.

Αποκατάσταση ευθυγράμμισης ιστών και αρθρώσεων

Χρησιμοποιείτε με επιτυχία ως θεραπευτικό εργαλείο από τους ειδικούς φυσικοθεραπευτές  στην αποκατάσταση παιδιατρικών, γηριατρικών, ορθοπεδικών, νευρολογικών, ογκολογικών και άλλων ασθενών σε ημερήσια αλλά και κατ’ οίκον θεραπεία.

Σε κάθε περίπτωση η εφαρμογή tape σε έναν ασθενή αποτελεί ένα επιπλέον εργαλείο αποκατάστασης. 

Δεν εφαρμόζεται από άτομα που δεν είναι εκπαιδευμένοι γιατί μπορεί να είναι αναποτελεσματική ή ακόμη και επώδυνη ή με αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που θέλουμε.

Η γνώση και η επιστημονική κατάρτιση πρέπει πάντα να είναι η προτεραιότητα μας για τα καλύτερα επιθυμητά αποτελέσματα στον ασθενή μας.